Klasa VIII – lekcja nr 8
Temat lekcji: Omawiamy kwestię rozpadu bloku wschodniego.
Cel lekcji w języku ucznia: Poznasz przykłady zmieniającej się sytuacji międzynarodowej w latach 80.
Kryteria sukcesu:
- Podaję przykłady zmian sytuacji międzynarodowej na przykładzie wybranych państw.
- Wyjaśniam kiedy miała miejsce i co to była katastrofa w Czarnobylu.
- Znam daty rozpadu ZSRS i zjednoczenia Niemiec.
Wprowadzenie.
Rozpad ZSRS.
Ilustracja nr 1. Michaił Gorbaczow. Wikipedia.
Zadziwiające zmiany, które w 1989 roku wstrząsnęły światem komunizmu, wciąż pozostają zagadką. Zdawałoby się, że na naszych oczach zaszło coś doniosłego, jakieś wydarzenia wspaniałe i nieprawdopodobne: praktycznie bezkrwawo i niemal bez walki rozpadł się potężny sowiecki blok w Europie Wschodniej. Wydarzenia te nazwano Jesienią Narodów.
W ZSRS sytuacja ekonomiczna była bardzo trudna. Panował zastój gospodarczy, który stopniowo przekształcał się w kryzys. Sowieckie eksperymenty gospodarcze doprowadziły do katastrof ekologicznych. Obniżył się poziom edukacji. Narastały problemy narodowościowe. Miał również miejsce kryzys polityczny. Częste zmiany rządzących nie sprzyjały reformom. Sytuację pogarszał przegrywany przez ZSRS wyścig zbrojeń. Inicjatywę przeprowadzenia reform przedstawił nowy sekretarz KPZS Michaił Gorbaczow.
26 kwietnia 1986 r. w elektrowni atomowej w Czarnobylu doszło do awarii. W jej wyniku skażeniu promieniotwórczemu uległ obszar o powierzchni ponad 120 tys. km kwadratowych.
W ZSRS dzięki reformom Gorbaczowa stopniowo kształtowała się demokracja. Jednak część polityków sowieckich była przeciwna demokratyzacji. 19 sierpnia 1991 r. zorganizowali oni zamach stanu nazywany puczem Janajewa, co w efekcie końcowym doprowadziło 8 grudnia 1991 r. do rozpadu ZSRS.
Zjednoczenie Niemiec.
Do antykomunistycznych demonstracji doszło także W NRD. !2 września 1990 r. w Moskwie podpisano traktat w sprawie Niemiec, który ostatecznie regulował status tego państwa. Centralnym punktem opozycyjnym stał się Lipsk. 2 października 1989 roku manifestowało tam ponad 50 tys. osób. Przełomowym momentem w historii wschodnich Niemiec było jednak odwołanie przewodniczącego Rady Państwa Ericha Honeckera. Ten bowiem jeszcze podczas wizyty Michaiła Gorbaczowa w Berlinie Wschodnim 7 października 1989 roku prosił o wsparcie radzieckie w tłumieniu manifestacji. Gorbaczow odmówił. Zmuszono go do ustąpienia ze stanowiska sekretarza generalnego. 4 listopada 1989 roku zorganizowano ogromną manifestację w Berlinie Wschodnim, a w jej następstwie wymuszono otwarcie przejścia między dwiema strefami Berlina. Władze wydały akty umożliwiające swobodny przepływ obywateli. 9 listopada tysiące ludzi przeszły do Berlina Zachodniego. Wśród nich była Angela Merkel. W nocy z 9 na 10 listopada 1989 r. rozpoczęło się spontaniczne rozbieranie muru dzielącego Berlin. Proces jednoczenia 2 państw: NRD i RFN zakończył się w październiku 1990 r. i powstało wówczas jedno państwo: Niemcy.
Ilustracja nr 2. Obywatele NRD na moście przed przejściem granicznym 18 listopada 1989
( Uwzględniając wszystkie czynności związane z obsługą komputera, zapoznawaniem się z poleceniami i ich wykonaniem – przewidywany czas przebiegu lekcji wynosi 35 minut).
Polecenia dla uczniów do wykonania:
- Zapisz temat i kryteria sukcesu w zeszycie – 2 minuty.
- Zapoznaj się z przesłanym materiałem – 8 minut.
- Zapoznaj się z wybranymi treściami dotyczącymi tematu w podręczniku 220 – 225 – 15 minut.
- Napisz w zeszycie informację – Przykłady reform Michaiła Gorbaczowa – 10 minut.
- Naucz się tego tematu.
Nie przesyłaj informacji zwrotnej z tego tematu.