
Klasa VIII
Temat: Omawiamy przebieg walk powstańczych i ich skutki.
Cele lekcji: Poznasz wybrane informacje z przebiegu jednego z ważniejszych wydarzeń II wojny światowej.
Kryteria sukcesu:
- Wyjaśniam co się wydarzyło 1.08.1944 r.
- Opowiadam o przebiegu walk powstańczych – wybrane informacje na podstawie przekazanych treści i filmu.
- Wiem jak długo trwało powstanie.
- Wymieniam skutki powstania.
- Wyjaśniam pojęcia: powstanie, kanały, kapitulacja.
Geneza Powstania Warszawskiego
W lipcu 1944 roku nastąpił kolejny krok na drodze tworzenia przez ZSRR i komunistów polityki faktów dokonanych – powołano Polski Komitet Wyzwolenia Narodowego.
Dodatkowo informacje o tym, co dzieje się na Kresach Wschodnich, zmobilizowały władze emigracyjne i komendanta głównego AK do podjęcia decyzji o przeprowadzeniu powstania również w Warszawie. Niewiadomą pozostawała tylko data jego rozpoczęcia. Do Warszawy zbliżał się front. Wydawało się, że niemiecka administracja zastanawia się nad ewakuacją. Okazało się jednak, że Niemcy podjęli decyzję o umocnieniu stolicy i 27 lipca wezwano 100 tys. warszawiaków do kopania okopów. Obawiano się, że kolejnym krokiem Niemców będą wywózki na roboty do Niemiec, a to może doprowadzić do rozbicia konspiracji. To był jeden z czynników, który miał wpływ na podjęcie decyzji o wybuchu powstania.
Godzina „W”
Delegat Rządu na Kraj i Komendant AK wyznaczyli początek powstania na 1 sierpnia na godz. 17.00 (tzw. godzina „W”). Niemiecki garnizon w Warszawie liczył 20 tys. żołnierzy, natomiast Armia Krajowa – 25 tys. Niestety, tylko niektórzy z akowców byli uzbrojeni.
Realizowano plany stopniowo– opanowano większość Śródmieścia z Powiślem i Starym Miastem, część Mokotowa, fragmenty Woli i Ochoty. Zdezorganizowano także szereg szlaków komunikacyjnych. W związku z tym jednym z pierwszych założeń Niemców było odblokowanie przejazdu wschód–zachód. Momentalnie Niemcy ściągnęli posiłki i systematycznie starali się odzyskiwać utracone punkty. Niemcy nie tylko walczyli z żołnierzami AK, ale też mordowali ludność cywilną – powstańców, kobiety i dzieci.

Ilustracja 1.Domena publiczna
Kanały warszawskie
Izolowali odcinki kanałowe, obsadzali włazy, wieszali w studzienkach kanałowych mikrofony podsłuchowe. Po usłyszeniu odgłosów idących kanałem ludzi wrzucali do studzienek granaty, puszki z gazem trującym i łzawiącym, strzelali w głąb z karabinów maszynowych. Budowali zapory z belek stalowych, drewnianych bali i worków z piaskiem mających na celu spiętrzenie wody i uniemożliwienie przejścia.
Koniec walk
27 września ustały walki na Mokotowie, trzy dni później skapitulował Żoliborz. Władze powstańcze ze względu na brak amunicji, lekarstw, środków opatrunkowych, ale też jedzenia i wody, zdecydowały się podjąć rozmowy kapitulacyjne. 2 października 1944 r.zawarto układ o zaprzestaniu działań. Powstańcy zostali potraktowani jak jeńcy wojenni, niestety całą ludność cywilną wysiedlono z Warszawy (około 650 tys. osób). Część trafiła na przymusowe roboty, część do obozów. Jeszcze inni musieli szukać nowego miejsca osiedlenia na terenie Generalnego Gubernatorstwa. Straszny los spotkał miasto stołeczne – Hitler nakazał zrównać Warszawę z ziemią. Specjalne oddziały niemieckie niszczyły, burzyły i likwidowały budynki.

Ilustracja 2. Powstanie Warszawskie. Domena Publiczna.
Polecenia dla uczniów do wykonania – czas do 35 minut:
- Zapisz temat i kryteria sukcesu w zeszycie – 2 minuty.
- Przeczytaj przesłane informacje i tekst z podręcznika – str. 80-86– 8 minut.
- Obejrzyj film w przesłanym linku – 15 minut.
- Napisz w zeszycie informacje – daty trwania powstania, nazwę organizacji odpowiedzialnej za wybuch powstania – AK, skutki powstania– 6 minut.
- Naucz się tego tematu.
Nie przesyłaj informacji zwrotnej z tego tematu.