Omawiamy wydarzenia związane z kształtowaniem granicy wschodniej Polsk

Temat: Omawiamy wydarzenia związane z kształtowaniem granicy wschodniej Polski.

Cel lekcji: Poznasz okoliczności towarzyszące kształtowaniu wschodniej granicy Polski.

Kryteria sukcesu:

  1. Omawiam koncepcje granicy wschodniej Polski.
  2. Omawiam wybrane elementy walk o wschodnią granicę.

Wprowadzenie do tematu:

O granicach państw europejskich po I wojnie światowej decydować miały mocarstwa zwycięskiej koalicji na konferencji pokojowej w Paryżu. W kwestii granicy wschodniej ich początkowe propozycje były dla Polski niekorzystne. Przywódcy polscy z Józefem Piłsudskim na czele uznali, że należy wziąć sprawy w swoje ręce. O kształcie granicy wschodniej zadecydowały ostatecznie działania, prowadzone od przełomu października i listopada 1918 roku do marca 1921 roku.

Ilustracja 1. Walka o granicę wschodnią. Wikipedia

Koncepcje granicy wschodniej.

Roman Dmowski był zwolennikiem koncepcji inkorporacyjnej, zakładającej włączenie w skład Rzeczypospolitej terenów w większości zamieszkanych przez ludność polskojęzyczną lub tych, na których Polacy znajdowali się w mniejszości, ale stanowili swego rodzaju elitę polityczną, gospodarczą i kulturalną. Liczył na to, że uda się doprowadzić do asymilacji osób innej narodowości i tym samym utworzenia państwa jednonarodowego.

Koncepcja federacyjna Józefa Piłsudskiego nawiązywała do idei monarchii jagiellońskiej. Piłsudski chciał powiązać Polskę sojuszem gospodarczym i militarnym z Ukrainą, Białorusią i Litwą. Państwa te oddzielałyby II RP od terytorium Rosji, a sam sojusz stanowiłby przeciwwagę dla dominacji Rosji i Niemiec w tej części Europy.

Walki o granicę wschodnią.

Granica wschodnia została ukształtowana przede wszystkim w wyniku działań militarnych, które rozgrywały się od 1919 r. do 1921 r. Zmagania o jej przebieg były nie tylko sporem o przynależność terytorialną niektórych obszarów, ale były również walką o „być albo nie być” państwa polskiego. II RP stanowiła dla bolszewików zaporę w szerzeniu ogólnoświatowej rewolucji proletariackiej. Gdyby Polska przegrała z Rosją Radziecką, najprawdopodobniej zostałaby przez nią wchłonięta i stałaby się jedną z republik.

Ilustracja 2. 3. Walka o granicę wschodnią. Wikipedia   

W 1920 r. bolszewicy zaatakowali Polskę i dotarli do Warszawy. Byli całkowicie przekonani o swoim zwycięstwie.

Polecenia dla uczniów do wykonania:

  1. Zapisz temat i kryteria sukcesu w zeszycie.
  2. Przeczytaj informacje  z podręcznika – str 203 – 204
  3. Naucz się tego tematu.