Poznajemy scenę polityczną II Rzeczypospolitej

Klasa VII – lekcja 8

Temat: Poznajemy scenę polityczną II Rzeczypospolitej.

Cel lekcji w języku ucznia: Poznasz wybrane partie polityczne  II RP i ich założenia programowe.

Kryteria sukcesu:

  1. Wymieniam poznane partie polityczne, ich założycieli i najważniejsze założenia programowe – 6.
  2. Wyjaśniam na czym polegał kryzys rządów parlamentarnych.
  3. Wyjaśniam kim był Gabriel Narutowicz.

Wprowadzenie do tematu:

W okresie międzywojennym polska scena polityczna była znacznie podzielona. W parlamencie dominowały partie prawicowe i centrowe. Dużą rolę zaczęły odgrywać także ugrupowania ludowe. Natomiast lewicę reprezentował nurt socjalistyczny.

W listopadzie 1922 roku odbyły się wybory do sejmu. Najwięcej głosów kolejny raz zdobyły endecja wraz z chadecją, które utworzyły przed wyborami Chrześcijański Związek Jedności Narodowej, przez przeciwników bloku nazwany złośliwie „Chjeną”. Dużo mandatów zdobyły także PSL „Wyzwolenie” i PSL „Piast”. Jednym z pierwszych zadań nowego parlamentu było wybranie prezydenta. Z kandydowania na ten urząd zrezygnował Piłsudski.

Dnia 9 grudnia 1922 roku dopiero w piątym głosowaniu dokonano wyboru prezydenta. Został nim Gabriel Narutowicz. O wyborze w dużej mierze zadecydowały głosy posłów z bloku mniejszości narodowych. Przepadł kandydat endecji Maurycy Zamoyski. W tym czasie podczas demonstracji głoszono hasła, że Narutowicz nie został wybrany głosami Polaków i katolików. Podczas przejazdu Narutowicza do gmachu sejmu próbowano zablokować drogę. 11 grudnia doszło jednak do złożenia przysięgi.

Ilustracja nr 1. Gabriel Narutowicz. Dzieje.pl

Artykuł 54.  Przed objęciem urzędu Prezydent Rzeczypospolitej składa w Zgromadzeniu Narodowym przysięgę następującej treści: „Przysięgam Bogu Wszechmogącemu, w Trójcy Świętej Jedynemu, i ślubuję Tobie, Narodzie Polski, na urzędzie Prezydenta Rzeczypospolitej, który obejmuję: praw Rzeczypospolitej, a przede wszystkim Ustawy Konstytucyjnej święcie przestrzegać i bronić; dobru powszechnemu Narodu ze wszystkich sił wiernie służyć; wszelkie zło i niebezpieczeństwo od Państwa czujnie odwracać; godności imienia polskiego strzec niezachwianie; sprawiedliwość względem wszystkich bez różnicy obywateli za pierwszą sobie mieć cnotę; obowiązkom urzędu i służby poświęcić się niepodzielnie. Tak mi dopomóż Bóg i Święta Syna Jego Męka. Amen”.

Ilustracja nr 2. Spotkanie Józefa Piłsudskiego z Gabrielem Narutowiczem. Domena publiczna.

Dnia 16 grudnia 1922 r. podczas wystawy w warszawskiej Zachęcie, Gabriel Narutowicz został zastrzelony przez sympatyka endecji, malarza Eligiusza Niewiadomskiego.

( Uwzględniając wszystkie czynności związane z obsługą komputera, zapoznawaniem się z poleceniami i ich wykonaniem – przewidywany czas przebiegu lekcji wynosi 35 minut)

Polecenia dla uczniów do wykonania:

  1. Zapisz temat i kryteria sukcesu w zeszycie – 2 minuty.
  2. Zapoznaj się z przesłanym materiałem – 5 minut.
  3. Zapoznaj się z fragmentami treści tematu w podręczniku 236 – 239 – 10 minut
  4. W zeszycie – proszę zrobić tabelę, w której wypiszecie nazwy partii politycznych, ich założycieli i najważniejsze założenia programowe. – 15 minut.
  5. W zeszycie napisz krótką informację na temat: Jaką funkcję pełnił Gabriel Narutowicz – 3 minuty.
  6. Informację zwrotną prześlij do następnej lekcji za pośrednictwem formularza kontaktowego.
  7. Naucz się powyższego tematu.