Temat: Poznajemy tradycje i zwyczaje świąteczne.
1. Obejrzyj filmik, (na końcu jest quiz)
2. Przeczytaj o polskich zwyczajach świątecznych
Najlepsze, co możemy zrobić dla siebie i innych, to spędzić czas świąt w rodzinnej atmosferze, umocnić łączące nas więzi . W dobrym przeżyciu Bożego Narodzenia pomaga świadome pielęgnowanie tradycyjnych zwyczajów i rytuałów świątecznych.
- Zgodnie z tradycją bożonarodzeniową w Polsce wieczerza wigilijna rozpoczyna się wraz z “pierwszą gwiazdką na niebie” . Jest to symboliczne nawiązanie do Gwiazdy Betlejemskiej zwiastującej narodziny Jezusa, którą według Biblii na wschodniej stronie nieba ujrzeli Trzej Królowie.
- Wieczerzę rozpoczyna się modlitwą i czytaniem fragmentu Ewangelii Łukasza w części dotyczącej narodzin Jezusa. Potem uczestnicy wieczerzy wzajemnie przełamują się opłatkiem , jednocześnie składając sobie życzenia świąteczne . Zwyczaj łamania się opłatkiem nie jest znany poza Polską i Litwą.
- Na stole przykrytym białym obrusem z wiązką sianka pod spodem ustawia się o jedno nakrycie więcej niż wynosi liczba zgromadzonych osób. Dodatkowe miejsce przy stole wigilijnym przeznaczone jest dla niezapowiedzianego gościa, a zwyczaj ten upowszechnił się w XIX wieku. Tradycja bożonarodzeniowa związana z pozostawianiem miejsca i nakrycia dla wędrowca jest pozostałością ze słowiańskich wierzeń, gdzie nietkniętą część jedzenia zostawiało się dla duchów przodków.
- Jednym z najważniejszych elementów podczas kolacji wigilijnej, jest bożonarodzeniowa tradycja przygotowywania na stół 12 potraw. Tu jednak lista dań może różnić się w zależności od regionu. Podstawowe to zazwyczaj barszcz czerwony na domowym zakwasie z buraków , śledzie (przygotowywane na różne sposoby), karp, kapusta wigilijna (czasem przygotowywana z grochem), kompot z suszu, pierogi z kapustą i grzybami, zupa grzybowa , kutia i inne. Często do 12 potraw wigilijnych zaliczają się także ciasta, m.in. piernik i makowiec.
- Wiele potraw ma także swoją symbolikę. Podczas kolacji wigilijnej zamiast mięsa podaje się ryby, które symbolizują Jezusa i odradzanie się do życia. Również kompot z suszu pojawia się wśród potraw wigilijnych nie bez powodu: gruszki miały zapewniać długowieczność, jabłka dawać miłość i zdrowie, a suszone śliwki odpędzały złe moce. Według wierzeń ludowych mak przynosił bogactwo, dlatego tak ważnymi potrawami na wigilijnym stole są kutia, kluski z makiem czy makowiec. Piernik symbolizował dobrobyt i kojarzył się z wyższym statusem społecznym. Z kolei chleb jest symbolem nowego życia oraz dobrobytu. Jego spożycie podczas wigilijnej kolacji ma zapewnić pomyślność w nadchodzącym roku.
- Ważnym zwyczajem świątecznym towarzyszącym wigilii Bożego Narodzenia jest śpiewanie kolęd. Te najbardziej znane to ” Wśród nocnej ciszy “, ” Cicha noc “, ” Bóg się rodzi “, ” Lulajże Jezuniu “, ” Przybieżeli do Betlejem ” czy ” Dzisiaj w Betlejem “.
WSPÓLNIE ZAŚPIEWAJMY:
- Często też pod choinką umieszczane są prezenty, które wedle tradycji przynosić ma św. Mikołaj. Czy byliście grzeczni w tym roku?
- Po kolacji wigilijnej wiele rodzin wybiera się wspólnie na Pasterkę. Msza odbywa się najczęściej około północy.
- Jedną z polskich tradycji bożonarodzeniowych jest zachowanie postu w Wigilię.
Z okazji zbliżających się Świąt Bożego Narodzenia życzę Wam i Waszym Rodzinom dużo zdrowia, świąt spędzonych w rodzinnej atmosferze, spokojnych i wesołych, moc prezentów i Błogosławieństwa Bożego.
Wychowawca klasy VIII A
Iwona Wierzbicka
