Klasa VII – lekcja 12
Temat: Wyjaśniamy na czym polegał polski autorytaryzm.
Cel lekcji w języku ucznia: Poznasz wyjaśnienie polskiego autorytaryzmu na przykładzie II RP.
Kryteria sukcesu:
- Wyjaśniam znaczenie autorytaryzmu.
- Wyjaśniam znaczenie polskiego autorytaryzmu na przykładzie II RP.
Wprowadzenie do tematu:
Autorytaryzm – ustrój polityczny, w którym władza jest skupiona w rękach przywódcy i jego najbliższego środowiska. Decyzje podejmowane przez przywódcę autorytarnego zatwierdzane są przez podporządkowany mu parlament.
Ilustracja nr 1. Józef Piłsudski. Twoja historia.pl
Po zamachu majowym w 1926 r. w II Rzeczypospolitej został utrzymany system rządów parlamentarnych. Już od chwili uchwalenia konstytucji marcowej siły polityczne skupione wokół Piłsudskiego oraz on sam, opowiadały się za wzmocnieniem władzy wykonawczej. Kiedy w 1926 r. władzę w państwie zdobyli zwolennicy tych poglądów, zrobili wszystko aby jak najszybciej dotychczasowe postulaty wprowadzić w życie. Pełniący urząd prezydenta Stanisław Wojciechowski ustąpił z zajmowanej funkcji. Jego obowiązki przejął ówczesny Marszałek Sejmu – Maciej Rataj. Decyzją Zgromadzenia Narodowego prezydentem został chemik Ignacy Mościcki.
Po dokonaniu przewrotu majowego Piłsudski starał się przekonać społeczeństwo, że zmiany, jakie teraz nastąpią, rzeczywiście doprowadzą do uporządkowania sytuacji politycznej w kraju oraz wzmocnią pozycję międzynarodową państwa.
Trudniej już było wytłumaczyć represje wobec osób popierających rząd w okresie przewrotu, choć i one nie miały początkowo charakteru powszechnego: aresztowano gen. Tadeusza Rozwadowskiego, gen. Włodzimierza Zagórskiego.
Ilustracja nr 2. Rządy sanacji. Wikipedia.pl
Takie sytuacje budziły sprzeciw społeczny, podobnie jak „stosowanie precedensów”. Polegało to na rygorystycznym kierowaniu się przepisami obowiązującej konstytucji, bez uwzględniania intencji twórcy czy obowiązującej tradycyjnej interpretacji. Piłsudskiemu zależało na pokazaniu słabości i nieścisłości prawnych marcowej ustawy zasadniczej, a przy okazji mógł podejmować działania w interesie własnej ekipy.
W październiku 1926 roku sam Marszałek stanął na czele rządu, licząc zapewne, że jego autorytet zniweluje niechęć części społeczeństwa do nowej ekipy rządzącej. Trudno jednak było zauważyć zmianę. O ile w wyniku zamachu niektóre partie polityczne poparły czyn Piłsudskiego i nawet miały wpływ na jego sukces (choćby PPS), o tyle po kilku miesiącach żadne ugrupowanie nie popierało w pełni obozu sanacyjnego.
Piłsudski postanowił zjednoczyć swoich zwolenników, tworząc ugrupowanie, które będzie brało udział w wyborach i którego sukcesy pozwolą na zachowanie pozorów parlamentarnych rządów. W styczniu 1928 roku powstał Bezpartyjny Blok Współpracy z Rządem (BBWR), na którego czele stanął Walery Sławek, bliski współpracownik i przyjaciel Piłsudskiego.
Uwzględniając wszystkie czynności związane z obsługą komputera, zapoznawaniem się z poleceniami i ich wykonaniem – przewidywany czas przebiegu lekcji wynosi 35 minut)
Polecenia dla uczniów do wykonania:
- Zapisz temat i kryteria sukcesu w zeszycie – 2 minuty.
- Zapoznaj się z przesłanym materiałem – 10 minut.
- Zapoznaj się z fragmentami treści tematu w podręczniku 244 – 8 minut
- Na podstawie przesłanego materiału oraz wybranych treści z podręcznika, wypisz w zeszycie w punktach główne założenia autorytaryzmu W II RP. – 15 minut.
- Naucz się powyższego tematu.
Informację zwrotną – wykonane ćwiczenie z tego tematu prześlij dzisiaj za pośrednictwem formularza kontaktowego.