Określamy przyczyny wewnętrzne i zewnętrzne upadku Rzeczypospolitej – podsumowanie wiadomości

Klasa VI – lekcja nr 4

Temat lekcji: Określamy przyczyny wewnętrzne i zewnętrzne upadku Rzeczypospolitej – podsumowanie wiadomości.

Cel w języku ucznia: Poznasz wybrane okoliczności – przyczyny, które doprowadziły do upadku Rzeczpospolitej.

Kryteria sukcesu:

1. Wyjaśniam przyczyny upadku Rzeczypospolitej (6 przyczyn wewnętrznych i 2 zewnętrzne ).

Wprowadzenie do tematu (ciekawostka).

Była późna jesień 1797 roku. W Pałacu Marmurowym w ówczesnej stolicy Rosji – Petersburgu panowała cisza. Ogromny budynek, cały zbudowany z różnych gatunków drogocennego marmuru, sprowadzanego z najodleglejszych części Europy, zamieszkany był przez jedną osobę – Stanisława Augusta Poniatowskiego. Były król ogromnego, ale słabego państwa – Rzeczypospolitej Obojga Narodów – po likwidacji swojego kraju w 1795 roku zrzekł się korony i na rozkaz carycy Katarzyny II został przewieziony do stolicy Imperium Rosyjskiego. Były król chciał przed śmiercią zapisać jak najwięcej, wytłumaczyć się ze swych działań przed następnymi pokoleniami Polaków, zachować w pamięci minione wydarzenia. Pamiętnik stale się rozrastał i liczył już 10 tomów zapisanych.

Ilustracja nr 1. Nabrzeże Pałacowe w Petersburgu, 2012, fotografia, licencja: CC BY-SA 3.0

W XVIII wieku Rzeczpospolita otoczona była przez trzech potężnych sąsiadów. Od wschodu graniczyła z Cesarstwem Rosyjskim, rządzonym przez Katarzynę II . Na południu znajdowało się rosnące w siłę Cesarstwo Austriackie, w którym panowała cesarzowa Maria Teresa i jej syn Józef II. Od zachodu i północy państwo polsko‑litewskie graniczyło z Prusami. Kraj ten był o wiele mniejszy od Rzeczypospolitej, ale miał olbrzymią armię. Jego władca Fryderyk II był najbardziej zainteresowany zagarnięciem części ziem polskich. Jedynym sąsiadem, który wówczas nie zagrażał polskim granicom, była Turcja.

Dla wielu obywateli Rzeczypospolitej rozbiory były wielką tragedią. Dlatego w następnych latach podejmować będą działania w celu odbudowania niepodległego państwa polskiego. Uda się to dopiero po 123 latach.

Ilustracja nr 2.

Polecenia dla uczniów do wykonania: (Uwzględniając wszystkie czynności związane z obsługą komputera, zapoznawaniem się z poleceniami i ich wykonaniem – przewidywany czas przebiegu lekcji wynosi 35 minut)

1. Zapisz temat i kryteria sukcesu w zeszycie.
2. Zapoznaj się z przesłanym materiałem.
3. Zapoznaj się z treścią tematu w podręczniku 178.
4. Pomyśl do jakiego wydarzenia nawiązuje ilustracja nr 2.
5. Przeczytaj z podręcznika (str. 178): Przyczyny rozbiorów Polski. Przepisz je do zeszytu i zapamiętaj!

Nie przesyłaj informacji zwrotnej z tego tematu.

Uwagi do kartkówki:

1. wszyscy uczniowie i Rodzice byli poinformowani o terminie kartkówki i wymaganiach (nie otrzymałam żadnej informacji zwrotnej, że ktoś będzie miał problem z jej napisaniem !)
2. nie wszyscy uczniowie zapoznali się z moimi informacjami
3. nie wszyscy uczniowie czytali polecenia ze zrozumieniem
4. nie wszyscy uczniowie przesłali odpowiedzi w sposób jaki określiłam ( nie wymagałam robienia i przesyłania zdjęć! Nie wymagałam pisania odpowiedzi z kartkówki w zeszytach ! ).
5. nie wszyscy uczniowie przesłali odpowiedzi w określonym czasie. Nie mogę zaliczyć kartkówki pozytywnie, której odpowiedzi zostały przesłane kilka dni później! Obniżona punktacja również w przypadku dłuższego przekroczenia ustalonego czasu ( o tym wszystkim byliście wcześniej poinformowani.)
6. wiele odpowiedzi było przepisanych dosłownie „żywcem” z podręcznika, a nie zawsze oddawały sens. Dużo pomyłek dotyczących postanowień Konstytucji 3 Maja, a postanowień Sejmu Wielkiego.
7. poniżej macie odpowiedzi do pytań. Proszę je przeanalizować i nie przesyłać do mnie indywidualnie pytań.

Gr. 1

1. Zniesienie wolnej elekcji, zniesienie liberum veto, wprowadzenie trójpodziału władzy, wprowadzenie tronu dziedzicznego – 4p
2. II -1793 r. – 2p
3. Maciejowice – 10.10.1794 r. – klęska Polaków – 3p
4. Hugo Kołłątaj – 1p
5. Targowica – 1p
6. Naczelnik powstania (nie może być samo słowo naczelnik! ) – 1p
7. zrzeknięcie się korony i tronu przez władcę – 1p
8. rozbiory Polski – 1p

Gr. 2

1. podatki na szlachtę i duchowieństwo, prawo o miastach, zwiększenie armii, uchwalenie konstytucji 3 Maja – 4p
2. III – 1795 r. – 2p
3. Racławice – 4.04.1794 r.- zwycięstwo Polaków – 3p
4. Rzewuski lub Branicki lub Potocki – 1p
5. II – 1793 r. – 2p
6. Marszałek Sejmu Wielkiego – 1p
7. chłopi uzbrojeni w kosy – 1p

  Gr. 3

1. reformy Sejmu Wielkiego, uchwalenie Konstytucji 3 Maja, Insurekcja Kościuszkowska, rozwój kultury i nauki – 4p
2. patriotyczne, dworskie, hetmańskie – 2p
3. Maciejowice – 10.10.1794 r. – 3p
4. II – 1793 r. – 1p
5. naczelnik powstania (nie może być samo słowo naczelnik! ) – 1p
6. Targowica – 1p
7. Zdrajcy narodu polskiego ( nie uznaję odpowiedzi typu: mieszkańcy Targowicy ! ) – 1p
8. dążenie do odzyskania pełnej wolności  -1p

Gr. 4

1. Zniesienie wolnej elekcji, zniesienie liberum veto, wprowadzenie trójpodziału władzy, wprowadzenie tronu dziedzicznego – 4p
2. II – 173 r. – 2p
3. Maciejowice – 10.10.1794 r. – klęska Polaków – 3p
4. Hugo Kołłątaj – 1p
5. Targowica – 1p
6. Marszałek Sejmu Wielkiego – 1p
7. zrzeknięcie się tronu i korony przez władcę – 1p
8. słabnąca pozycja Rzeczypospolitej lub potrzeba przeprowadzenia reform – 1p

14p – 13p – 5

12,5p – 10,5p – 4

10p – 7p – 3

6,5p – 4,5p – 2

4p – 0p – 1