Temat: Poznajemy dorobek kultury polskiego oświecenia.
Cel lekcji: Poznasz przykłady dorobku kultury polskiego oświecenia.
Kryteria sukcesu:
- Wymieniam przykłady osiągnięć polskiego dorobku kulturalnego i ich przedstawicieli.
- Podaję przykłady sztuki okresu klasycyzmu z uwzględnieniem własnego regionu.
Druga połowa XVIII wieku to rozkwit epoki oświecenia w Europie. Typowo oświeceniowe inicjatywy oświatowe, kulturalne i naukowe, podejmowane jeszcze za panowania Sasa, przyniosły owoce w epoce stanisławowskiej – wraz z wkroczeniem w życie pokolenia szlachty, które wychowało się już w nowym duchu. Ważną rolę odegrał sam król Stanisław August Poniatowski, który rozwinął instytucję mecenatu – na swoim dworze utrzymywał artystów i architektów, z jego inicjatywy powstał choćby Teatr Narodowy czy propagujący idee oświeceniowe tygodnik „Monitor”. Dla władcy działalność edukacyjna i kulturalna były sposobem wpływania na mentalność poddanych. Stanisław August Poniatowski nie tylko wspierał pisarzy i poetów, ale był również wielkim miłośnikiem i kolekcjonerem sztuki. Dążył także do tego, aby zapewnić Rzeczypospolitej odpowiednią pozycję wśród państw europejskich, a z jej stolicy stworzyć centrum życia kulturalnego i naukowego i przyciągnąć do Warszawy znaczących twórców z innych ośrodków. Stąd projekt przebudowy Zamku Królewskiego
Ilustracja 1. Stanisław August Poniatowski. Teatr Narodowy. Wikipedia
Wśród wybitnych reformatorów wyróżnimy:
Hugo Kołłątaj
Stanisław Staszic
Ignacy Krasicki
Potrzebę reform głosili również twórcy sztuk teatralnych:
Julian Ursyn Niemcewicz
Wojciech Bogusławski
Natomiast obrazy, rzeźby i malarskie dekoracje są dziełem działających na dworze Stanisława Augusta tak znanych artystów, jak choćby przybyli z Italii Marcello Bacciarelli (malarz specjalizujący się w portretach, autor pocztu królów Polski) oraz Bernardo Bellotto (zwany Canalettem, który zasłynął pejzażami miejskimi).
Marcello Bacciarelli
Bernardo Bellotto (Canaletto)
W drugiej połowie XVIII wieku w Polsce upowszechnił się styl klasycystyczny w sztuce i architekturze. Przykładem budowli klasycystycznych w Polsce jest Pałac Na Wodzie w Łazienkach Królewskich.
Pałac Królewski Na Wodzie w Łazienkach Królewskich.
Polecenia dla uczniów do wykonania.
- Zapisz temat i kryteria sukcesu w zeszycie.
- Uzupełnij tabelę.
| Dziedzina | Przedstawiciele | Osiągnięcia |